عنوان شماره: زمستان 1402 عنوان به فارسی: پیوند عضو مرتکب و قربانی جرم از رهگذر فقه و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
فایل PDF این مقاله: از صفحه: 81 تا صفحه: 93
خلاصه به فارسی: زمینه و هدف: با پیشرفت‌های عدیده‌ای که در حوزه جراحی و امکان پیوند اعضاء طی سالیان اخیر اتفاق افتاده است مسئله مهمی در حوزه کیفرهایی مانند قصاص عضو و همچنین مجازات قطع عضو در سرقت مستوجب حد یا محاربه مطرح گردیده که آیا قربانی می‌تواند پس از رخداد جنایت اقدام به پیوند عضو موضوع جنایت نماید؟ همچنین است برای مرتکب که آیا این امکان و اجازه را دارد که پس از اجرای قصاص و یا قطع عضو مبادرت به پیوند عوض قطع‌شده به خود نماید؟
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر با هدف دستیابی به پاسخ‌هایی برای پرسش‌های فوق، با روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای به دنبال این است که با جستجو در منابع مختلف فقهی و حقوقی برای چالش‌هایی که در رویه قضایی پیرامون موضوع مطرح است پاسخ‌های مناسبی ارائه دهد.
یافته‌ها: از نظر پزشکی امروزه پیوند عضو به چند شیوه، انسان به انسان، حیوان به انسان و همچنین جسد به انسان قابل اعمال است. از نظر منابع فقهی نیز دلیل و استناد محکمی بر رد این اقدامات وجود ندارد و هریک از فقها در این خصوص نظرات مختلفی را ارائه داده‌اند لیکن مشهور فقها جواز به پیوند عضو در موارد فوق داده‌اند.
نتیجه‌گیـری: پیوند عضو یکی از خدمات ارزشمندی است که در سایه پیشرفت‌های علم پزشکی برای بشر حاصل شده است. در کنار این دستاوردها ضروری است زمینه‌های فقهی و حقوقی پیوند عضو نیز به نحو صریحی مورد تقنین قرار گرفته تا افراد جامعه به احسن وجه بتوانند از این قبیل اقدامات در جهت درمان و حفظ جان خود بهره ببرند.
کلمات کلیدی به فارسی: کیفر، پیوندعضو، مجنی علیه، مرتکب، اعدام
