عنوان شماره: زمستان 93 عنوان به فارسی: تعیین فراوانی و پیامد انواع خونریزی های تروماتیک مغزی در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان بعثت شهر همدان طی سالهای 1391 و 1392
فایل PDF این مقاله: از صفحه: 35 تا صفحه: 44
خلاصه به فارسی: زمینه و هدف: آسیب¬های تروماتیک مغزی تهدیدی برای سلامت جوامع می¬باشند و 9% از مرگ¬ها در سراسر دنیا در اثر این نوع آسیب¬ها ایجاد می¬شوند. مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی انواع خونریزی¬های تروماتیک مغزی و بررسی عوامل مؤثر بر پیامد حاصل از درمان این بیماران انجام شد.
مواد و روشها: در یک مطالعه گذشته¬نگر به صورت سرشماری پرونده 640 بیمار مراجعه¬کننده طی سال¬های 1391 و 1392 به اورژانس بیمارستان بعثت شهر همدان مبتلا به خونریزی¬های تروماتیک مغزی که در سی¬تی اسکن مغزی دارای شواهد خونریزی در طی 6 ساعت اول بعد از تروما بودند، مورد بررسی قرار گرفت. در مورد بیمارانی که در بیمارستان فوت شده بودند، پیامد خونریزی مشخص بود و برای تعیین پیامد 6 ماهه خونریزی در بیمارانی که حین ترخیص از بیمارستان زنده بودند، با این بیماران یا خانواده آنها مصاحبه تلفنی انجام و مقیاس پیامد گلاسکوی بیمار مشخص گردید. داده¬ها وارد نرم افزار آماری SPSS ویرایش 18 شدند و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون آماری کای اسکوار آنالیز شدند. سطح معنی¬داری آزمون¬ها کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
یافتهها: میانگین سنی در مردان و زنان به ترتیب 88/20±42/38 و27/24± 59/43 سال بود. 100 نفر (41/71%) از بیماران مرد بودند. در 413 بیمار (53/64%) خونریزی ایزوله وجود داشت.خونریزی ساب آراکنوئید با 261 مورد (78/40%) بیشترین نوع خونریزی را تشکیل می¬داد. فراوانی تمامی خونریزی¬های تروماتیک مغزی اعم از ایزوله و ترکیبی در مردان بیش از زنان بود (01/0≥P ). فراوانی خونریزی¬های تروماتیک مغزی در گروه سنی 16 تا 30 سال بیش از سایر گروه¬های سنی بود (207 نفر معادل 34/32%) (001/0≥P ). مقیـاس کمای گلاسکو بدو ورود در 287 مـورد (8/44%) از بیماران 14یا 15 و در 223 مـورد (8/34%) از بیمـاران 3 تا 8 بود. پیامـد خونریزی¬های مغزی در 228 نفر (6/35%) از بیمـاران مـورد مطالعه مـرگ یا وضعیت نباتی پایدار بود (مقیاس پیامد گلاسکو: 2-1). در 86 نفـر (4/13%) از بیماران ناتوانی شدید وجود داشت (مقیاس پیامد گلاسکو: 3). در بین خونریزی¬های ایزوله 125 نفر (65/88%) از بیماران مبتلا به خونریزی اپی دورال، 47 نفر (84/38%) از مبتلایان به هماتوم ساب دورال، 52 نفر (74/54%) از مبتلایان به خونریزی ساب آراکنوئید و 38 نفر (86/67%) از مبتلایان به خونریزی اینتراونتریکولار، خونریزی اینتراکرانیال بهبود یافته یا دچار ناتوانی متوسـط شدند (مقیاس پیامد گلاسکو: 4 و 5). مقیاس کمای گلاسکو در 64 بیمار (19/28%) از بیمارانی که خونریزی ترکیبی داشتند 4 یا 5 بود (001/0≥ P).
نتیجهگیـری: طبق نتایج به دست آمده خونریزی¬های تروماتیک مغزی در جوانان شایع¬تر بوده و خونریزی ساب آراکنوئید شایعترین نوع خونریزی تروماتیک مغزی است که به تنهایی و یا همراه با سایر خونریزی¬ها دیده می¬شود و بین خونریزی¬های ایزوله، هماتوم اپی دورال بیشترین فراوانی را دارد. نوع خونریزی¬های تروماتیک مغزی با سن، جنس، نوع تروما و مقیاس کمای گلاسکو اولیه ارتباط دارد و نوع تروما با سن و جنس مرتبط است. سن، مقیاس کمای گلاسکو بدو ورود، نوع تروما و نوع خونریزی بر روی پیامد خونریزی¬های تروماتیک مغزی تأثیرگذار هستند و پیامد بیماری ارتباطی با جنس ندارد.