عنوان شماره: تابستان 86 عنوان به فارسی: ارزیابی آگاهی معلمین مدارس ابتدایی از اختلال عملکرد ادراری محصلین مقطع دبستان در شهرستان ارومیه
فایل PDF این مقاله: از صفحه: 105 تا صفحه: 116
خلاصه به فارسی: زمینه و هدف: جراحان اطفال و جراحان کلیه که با کودکان دچار اختلالات دفعی ادراری و مدفوعی مواجه هستند، غالباً نظراتی را درباره توالت رفتن کودکان در مدرسه از والدین می‌شنوند. معلمین می‌توانند مشاورانی بالقوه در شناسایی و کمک به بچه‌های مبتلا به اختـلالات ادرار کـردن باشند. از سوی دیگر نداشتن آگاهی مناسب آنها می‌تواند به بدتر شدن این مشکل بیانجامـد. هـدف این تحقیـق ارزیابی آگاهی معلمیـن ابتدایی از اختلال عملکـرد ادراری محصلین مقطع دبستان است که در شهـر ارومیه، مـرکز استان آذربایجان غربی انجام گـرفت.
مواد و روش‌ها: مطالعه بر روی یکصد و یک نفر معلم مدرسه ابتدایی با میانگین سنی 77/6±41 سال از 12 مدرسه شهر ارومیه که به روش خوشه‌ای چند مـرحله‌ای انتخاب شدند، انجام پذیرفت. در هر یک از مدارس منتخـب تمـامی معلمیـن به تکمیل پرسشنامه 21 سئـوالی فارسی شده که روایی و پایایی آن در مطالعات قبلی ما تأیید شده بود، پرداختنـد. همه معلمین انتخاب شده پاسخنامه‌ها را برگـرداندند. آنالیـز آماری از جمله آزمـون‌های دقیق فیشر، مان ویتنی و کروسکال والیس، مـورد استفـاده واقع شدند.
یافته‌ها: تعداد 40 نفر از معلمین اظهار آگاهی از اختلالات دفعی در کودکان کردند. از میان معلمین بررسی شده تنها 9 (9/8%) معلم بیان کرده‌اند که در مدرسه مربی بهداشت ندارند. ده معلـم اظهار داشتند که روزی یک بار به توالـت‌های دانش آموزان سر می‌زنند، اما 80 نفر تقریباً هیچ وقت این کار را نمی‌کنند. میانه تعداد توالت 10 عـدد در هـر مدرسه (حـداقل یک توالت ـ حداکثر 12 توالت) است. وضعیت نظافت سرویس‌های بهداشتی از نگاه معلمان چنین است: 19 نفر "همیشه تمیـز است"، 32 نفر "فقـط اول وقت تمیز است" 32 نفر "در طول روز کثیف‌تر می‌شود" و 18 نفر " هیچ وقت تمیـز نیست". محـدودیت زمانی در زنگ تفـریح بالاترین دلیل برای خروج از کلاس مطرح شده است. تعـداد ناکافی دستشویی و بهانه برای خروج از کلاس در جایگاه بعدی مطرح شده‌اند. تعـداد 46 نفر از معلمین وقت اضافی غیر از زنگ تفریح برای دستشوئی رفتن دانش آمـوزان اختصاص می‌دهند. در پاسخ به این سئـوال که اگر دانش آموزی هنگام درس اجازه دستشوئی رفتن بگیـرد چه می‌کنید؟ 69 معلم اظهار کردند که اجازه می‌دهند دانش آموز از کلاس بیـرون برود. تعـداد 21 نفر از وی می‌خواهند صبر کند و 4 نفر او را تا دستشوئی همـراهی می‌کنند و تنها 6 نفر وی را آزاد می‌گـذارند که در صورت لزوم در هر زمان لازم از کلاس بیرون برود. در مـورد نحـوة برخورد معلمـان با تکـرر ادرار، خیس کـردن و بی‌اختیـاری مـدفوع دانش آموزان به ترتیب 15، 24 و 26 نفر با آنها برخورد نکـرده‌اند و 28، 19 و 17 نفر به والدین اطلاع می‌دادند و 44، 48 و 42 نفر به مربی بهداشت خبـر می‌دادند.
نتیجه‌گیـری: طرز برخورد معلمین مدارس ابتدایی با مشکلات دفعی کودکان آگاهانه و مناسب نیست. به نظر می‌رسد آگاهی معلمین از این موضوع به مـرور زمان و به طور تجـربی صورت می‌گیـرد. گنجاندن مطالبی درباره اختلالات ادراری و دفعی کودکان در برنامه‌های آمـوزشی تربیت معلم می‌تواند منحنی فـرآیند آمـوزش معلمیـن را کوتاه کند و زمینه مناسب برای برخورد ایشان با مشکلات دفعی کودکان را فـراهم سازد. جـراحان اطفـال و جـراحان کلیـه و سایر اطبـا با استفاده از اطلاعـات حاصـل از این تحقیـق می‌توانند برای کودکان مبتـلا به اختـلالات عملکردی دستگاه ادراری و مدفـوعی همـاهنگـی‌های لازم را با معلمیـن و اولیـاء مـدارس فـراهم آورند تا به نتـایج درمـانی مطلـوب و مـؤثرتری دسـت یابند.
کلمات کلیدی به فارسی: اختلالات ادراری، اختلالات دفع مدفوع، معلمین مدرسه، محصلین
